Griep en uitdroging bij (kleine) kinderen

Afgelopen week kreeg mijn jongste dochter een griepje. Na één keer spugen en twee dagen koorts en diarree, dachten we dat het ergste voorbij was. ’s Nachts begon het spugen opnieuw en het hield niet op. Alles, maar dan ook alles kwam er meteen weer uit. Plasluiers bleven uit en ze werd minder goed aanspreekbaar. Uiteindelijk kwamen we op de spoedeisende hulp terecht.

Na een nacht en een dag spugen, was haar lijfje op. De diarree en koorts van de dagen ervoor, hadden ook niet geholpen. We hadden al twee keer de huisarts bezocht die dag en waren tot twee keer toe naar huis gestuurd met een drankje. Het hielp allemaal niets. Het ging steeds sneller achteruit. Ons meisje sliep bijna alleen maar, was niet goed wakker te krijgen, praatte niet meer en reageerde traag. Na heel wat telefoontjes met de huisartsenpost mochten we eindelijk naar het ziekenhuis. Wat een opluchting!

Achteraf had ik veel eerder op mijn strepen moeten gaan staan. Zeker toen een andere huisarts ons voor de tweede keer naar huis stuurde. Ik voelde gewoon aan mijn mamainstinct dat het niet goed ging. Als mama ken je je kindje toch het best!?

Gelukkig ging het na een nacht ziekenhuis met ORS via een sonde een stuk beter. Het spugen stopte uiteindelijk. We mochten aan het eind van de volgende dag weer naar huis om thuis verder uit te zieken. Ik heb heel wat geleerd over griep en uitdroging bij kleine kinderen de laatste dagen. Die info deel ik graag met jullie!

Uitdroging: Wat is het precies en hoe ontstaat het?

Bij kindjes in de leeftijd van 3 maanden tot 2 jaar komt uitdroging het meest voor. Uitdroging is simpel gezegd een tekort aan vocht in het lichaam. Het ontstaat vaak door diarree, spugen en koorts. Doordat je kindje zich erg ziek voelt wil en kan het vaak ook minder of in erge gevallen helemaal niet meer drinken. Hierdoor gaat er meer vocht uit dan er binnen komt en dan raakt je kindje uitgedroogd. Het is heel belangrijk dat je de symptomen op tijd herkend. Bij wat oudere kinderen duurt het wel 2 tot 3 dagen, voor er sprake is van uitdroging. Bij kleine kindjes kan het echter al binnen 24 uur zover zijn. Neem uitdrogingssymptomen heel serieus. Ik wil jullie niet bang maken, maar als je ze negeert kan het leiden tot ernstige dingen als coma, een shock en beschadiging van organen zoals hersenen, nieren en de lever.

Symptomen: Waar kun je uitdroging aan herkennen?

Ik kende de meeste symptomen wel, maar toch vond ik het erg lastig inschatten wanneer je nou echt aan de bel moet trekken. Mijn onderbuik gevoel zei al heel snel dat het niet goed ging. Ik heb voor jullie onderscheid gemaakt in wat in mijn ogen de meest duidelijke signalen zijn en wat ik lastiger te beoordelen vond.

Duidelijke symptomen

• Niet of weinig plassen (een halve dag of langer): Dit was voor mij één van de eerste symptomen. Mijn dochtertje had waarschijnlijk rond 4uur ’s nachts haar laatste plasluier. Zelfs dat weet ik niet zeker, want het ging gepaard met een enorm vieze diarree luier. Ze bleef spugen en het plassen bleef uit.
• Droge mond en droge lipjes: Je kon zien dat haar lipjes gedurende de dag droger werden. Ook wilde ze graag drinken, want ze had dorst, maar hoe weinig ik haar ook gaf, het kwam er allemaal meteen weer uit.
• Koude armpjes en beentjes: Ons meisje had dit niet. Dat maakt het dan ook weer lastig als je de symptomen bekijkt. Je denkt dan, oh dat heeft ze nog niet, misschien valt het mee. Een of een paar symptomen zijn echter al voldoende. Je kindje hoef ze niet allemaal te vertonen en toch kan het uitgedroogd zijn.
• Huilen zonder traantjes en kwijlen. Een kindje dat nog huilt met grote krokodillentranen of heel erg kwijlt is meestal niet uitgedroogd. Ons meisje raakte echter al snel wat suf en lusteloos. Ze praatte niet of nauwelijks en huilde ook niet meer. Daardoor vond ik het voor ons lastig te beoordelen. Het is echter wel een heel duidelijk signaal.

Symptomen die wat lastiger te beoordelen zijn:

• Sufheid, traag reageren, niet goed aanspreekbaar. Aan de ene kant lijken dit hele duidelijke symptomen. Als je kindje echter ziek is, zijn ze natuurlijk nooit helemaal fit. Bij ons was het ook zo dat ons meisje door al dat spugen de halve dag en nacht niet goed had geslapen. Toen ze rond de middag steeds in slaap viel en niet goed wakker te maken was, vond ik dat heel lastig. Reageert ze nou niet goed of is ze echt gewoon moe. Na een tijdje werd het wel duidelijk dat dit niet meer normaal was. Als ze haar oogjes open had, dan keek ze dwars door je heen. Ik had haar de hele dag door langzaam zwakker zien worden. Mijn man kwam thuis en zag meteen, dit is niet goed. Ik vind het nog steeds erg dat ik niet eerder aan de bel getrokken heb. Bij de huisarts leefde ze wel weer wat op, die dacht dat het wel mee viel. Ik had mijn onderbuik gevoel moeten volgen.
• Snelle ademhaling. Wat is nou eigenlijk normaal? Ik vond dat lastig te beoordelen. Ademt ze nou sneller? Je gaat ook op alles letten als ze ziek zijn, dus tja ik vond dit lastig te beoordelen.
• Versnelde hartslag. Dit is helemaal iets waar ik niet in thuis ben. Hoe moet je dit beoordelen? Dat laat ik liever over aan de arts.
• Diepliggende ogen. Op de spoedeisende hulp in het ziekenhuis, zei de verpleegster meteen. Ja, uitdroging, dat is wel duidelijk. Je ziet het ook aan de diepliggende ogen. Ik vond dat nog moeilijk te zien. Ons meisje was zeker duidelijk afgevallen en zag er anders, bleek en dunnetjes uit. Maar dat van die diepliggende ogen? Het was mij niet zo opgevallen.
• Huidplooi optillen. Door een huidplooi op te tillen, kun je ook zien of je kindje al dan niet uitgedroogd is. Je knijpt in een stukje huid/tilt een stukje huid op om te kijken of het snel “terug veert”. Bij de huisarts gaven ze aan dat de huid minder snel terug veerde dan normaal, maar dat het nog niet super ernstig was. Ook weer lastig om dit zelf te beoordelen. Wat is normaal? Als je kindje echt heel erg uitgedroogd is, dan kun je dat heel duidelijk zien, dan blijft de huidplooi staan. Wat er echter tussen dat stadium en normaal inzit?

Wat kun je doen om uitdroging te voorkomen?

Het allerbelangrijkste is drinken.

Drinken

Ik dacht dat water het beste was, maar de huisarts gaf aan dat je ze zelfs beter iets met suiker of zout kunt geven. Dit verliezen ze namelijk ook bij een flinke griep en daar worden ze alleen maar slapper van. Je kunt dan denken aan wat limonade, thee (met een beetje suiker of diksap of aan een beetje bouillon.

ORS

Wat je ook kunt doen is een middeltje tegen uitdroging bij de apotheek halen: ORS. ORS is een mengsel van zouten en druivensuikers, dat de vochtbalans herstelt. Het is te krijgen in poedervorm en in bruistabletten. Wij hebben dit ook geprobeerd. Het punt bij ons was, dat ons meisje de smaak ervan erg vies vond en het zo niet wou drinken. De ene huisarts gaf aan dat je het best met wat sap kunt mengen, zodat ze het wel binnenkrijgen. De andere huisarts gaf juist aan dat het beter was dit niet te doen. De suiker- en zoutbalans van ORS zou verstoord worden, als je er iets anders door mengt, waardoor het niet optimaal werkt. Toen we de tweede keer naar huis gingen, moest ik mijn dochtertje om de 5 minuten een heel klein beetje ORS geven met een lepeltje. Bij ons werd dit één grote knoeiboel. Uiteindelijk heb ik het met een spuitje geprobeerd en dat ging iets beter, maar zelfs een paar ml kwamen er direct weer uit. Het kan echter soms net wel voor een ommezwaai zorgen, dus zeker de moeite waard dit te proberen!

IJs

Een andere goede tip, die we in het ziekenhuis kregen was ijs. Huh? IJs Ja! IJs! Wil je kind niet goed drinken, geef het dan een waterijsje (dus geen Cornetto of Magnum). Op die manier krijgen ze steeds een klein beetje vocht binnen.

Koorts

Als je kindje koorts heeft, let er dan goed op dat het de warmte goed kwijt kan. Een lakentje en een fijne, losse katoenen pyjama is vaak al genoeg.

Pijn

Heb je de indruk dat je kindje niet meer goed wil drinken, doordat het erge (buik)pijn heeft? Dan kun je eventueel paracetamol geven. Als de pijn minder is, dan wil je kindje misschien ook weer beter drinken.

Lees ook: Pseudokroep; wat is het en wat kun je eraan doen?

Wanneer trek je aan de bel?

Allereerst moet je dus op de bovenstaande symptomen letten. Zoals ik al aangaf, is het soms wel lastig om te beoordelen of je kindje echt aan het uitdrogen is. Voor mij waren het uitblijven van de plasluiers en uiteindelijk het traag en slecht reageren, de belangrijkste symptomen. Toch zei mijn onderbuikgevoel al vrij snel dat het niet goed was. Het allerbelangrijkste wat ik jullie daarom wil meegeven is: Vertrouw op je moederinstinct! Ga zeker niet zitten wachten tot je kindje echt uitgedroogd is!